هفتمین پیش نشست همایش ملی دیدگاه های علوم قرآنی آیت الله فاضل لنکرانی روز یکشنبه 11 آذر ماه از ساعت 10 الی 12 در سالن اجتماعات زیرزمین بهشتی جامعه الزهرا سلام الله علیها برگزار شد.

 

در این همایش در ابتدا حجت الاسلام و المسلمین جناب آقای قمرزاده (دبیر علمی همایش)ایراد سخنرانی نمودند و سپس استاد محترم حجت الاسلام و المسلمین  آقای تاج آبادی(محقق،پژوهشگر و استادسطوح عالی حوزه) به تبیین نظرات آیت الله فاضل لنکرانی درمورد محور های کلی همایش از جمله اعجاز، قراءات، اصول تفسیر، تحریف ناپذیری، وحی شناسی، جمع قرآن، ناسخ و منسوخ، محکم و متشابه، خطاب قرآن، حجیت ظواهر، ظاهر و باطن پرداختند.

خلاصه سخنرانی  دبیر­علمی_­همایش حجت الاسلام والمسلمین دکتر محسن قمرزاده در موضوع  چالش‌های­پژوهش­ و راه‌های  برون‌رفت­ آن­ با تأکید بر همایش آیت­الله­فاضل

 چالش های پژوهش:

چالش اول؛ فرهنگ محیط حاکم

تفکر حوزویان : دانشگاهیان ساختارگرا هستند و عمیق کار نمی‌کنند .

تفکر دانشگاهیان:  نگاه حوزه سنتی است و حرف نو برای مباحث روز ندارد..

 موفق در دانشگاه کسی است که عمق حوزوی داشته باشد.

موفق حوزه کسی است که به عرصه‌های نو  پاگذارد و دغدغه‌های عصر حاضر را داشته باشد مثل شهید مطهری، شهید صدر،شهیده بنت‌الهدی، آیت الله مصباح یزدی ...

آیت الله فاضل نیز در کتاب مدخل تفسیر، شبهات بروزی مطرح نموده‌اند که هنوز هم مطرح است.

مقاله یعنی تحقیق در جاهایی که کسی پا نگذاشته و محقق کسی است که حرف نو می‌زند در عرصه‌هایی که کسی کار نکرده اما فرهنگ­حاکم این است که مقاله نوشتن بازی است!

چالش دوم : خلأ در ارکان پژوهش

 خلأ انگیزشی

اساتیدی که پژوهشگر نیستند شاگرد را راه نمی‌اندازند.

حاصل کلاس درس باید ایده‌های پژوهشی باشد.

 خلأ روشی

اینکه نمی‌دانیم از کجا شروع کنیم

استانداردهای پژوهشی مقاله را نمی‌دانیم

برای شروع از جاهایی شروع کنید که زود مقاله‌تان را می‌پذیرند مثل همایش‌ها، مقالات معرفی کتاب، مقالات نقد کتاب..

مقاله نویسی مهارت است با دیدن حاصل نمی‌شود با رفتن و نوشتن حاصل می‌شود  مثل شاگرد مکانیکی که تا آچار بدست نگیرد ماهر نمی‌شود.

عدم شناخت انواع مقالات

مقالات علمی تخصصی

مقالات علمی ترویجی

مقالات علمی پژوهشی

مقالات روزنامه‌ای

مقالات دانشنامه‌ای

عدم شناخت رویکردها در مقاله نویسی

 رویکرد تبیینی

رویکرد روش‌شناسی

رویکرد تطبیقی

رویکرد انتقادی

رویکرد استخراجی

رویکرد بینارشته‌ای

عدم شناخت موضوع

 

خلاصه سخنرانی حجت الاسلام والمسلمین مسعود تاج‌آبادی،محقق و پژوهشگر و استاد سطوح عالی حوزه در موضوع (بررسی تطبیقی حجیت خبر­واحد در تفسیر از منظر علامه طباطبایی و آیت­الله فاضل لنکرانی)

 

در میان مفسران عصر حاضر دو دیدگاه مطرح است:

علامه طباطبایی،شهید مطهری، آیت الله جوادی آملی به عدم حجیت خبر واحد در تفسیر اعتقاد دارند.

آیت الله خویی، علامه معرفت، آیت الله فاضل به حجیت خبر واحد در تفسیر قائلند.

 اعتراض مکرر به علامه در المیزان بی‌مهری به روایات شده و مهمترین نقص المیزان عدم بهره زیاد از روایات است.

 انصاف آن است که یک پنجم کل المیزان بحث روایی آیات است و در بحث روایات آنچه مسلم است، در حجیت خبر متواتر  اختلافی نیست.

در حجیت خبر واحد هم، تمام دعوا بر سر روایاتی است که بدون قرائن و قواعد تفسیر، بدون تکیه بر آیات دیگر، جدای از معنای باطنی آیه یا توضیح قیود آیه مبارکه به تفسیر معنایی برای آیه بپردازد که بر خلاف عقل و ظواهر آیه باشد. این را علامه نمی‌پذیرد. البته حجم این روایات اختلافی بسیار کم است.

آیت الله فاضل مبنای حجیت خبر واحد را  آیه نبأ و سیره عقلا می‌دانند.

علامه سیره عقلا را در جایی می‌پذیرند که علم نباشد؛  زیرا عقلا از عقل بالاتر نیستند و عقل دنبال کشف و علم است و چون در تفسیر دنبال کشف معنا و علم هستیم، این نوع خبر واحد علم‌آور نیست.

از نظر علامه حجیت ظهورات قرآن یک حجیت مستقل است  اما منحصره نیست.

از نظر آیت الله فاضل حجیت ظهورات قرآن ، یک حجیت وابسته به روایات است.

 دقت شود روایات تفسیری شامل  روایات فقهی یا روایاتی که آیه را توضیح می‌دهد و  یا  جزئیاتی را بیان می کند که در آیات قرآن بیان نشده، نمی‌شود.